Jezelf zijn mét oog voor de ander

Het verlangen naar authenticiteit of jezelf kunnen zijn: het is een levensbehoefte die steevast in de top vijf van onze workshopdeelnemers terugkomt. Maar wat houdt dat eigenlijk in en hoe kan je het bekomen? Aan de start van dit kraakverse jaar hopen we jou te mogen inspireren. ​

Ga inwaarts 

Eerst en vooral: wat is dat nu juist, ‘jezelf kunnen zijn’? Het is in ieder geval voor iedereen iets anders. Daarom is het belangrijk om stil te staan bij wat dat voor jou betekent, en wat iemand anders concreet zou kunnen doen om ertoe bij te dragen. Dit innerlijke werk is van groot belang om het doel, jezelf zijn, te kunnen bereiken. Het is best een uitdaging: naar binnen kijken en voor jezelf definiëren wat belangrijk en waardevol is voor jou om op een authentieke manier door het leven te kunnen gaan. Zit dat helder in je hoofd, dan kan je aan de ander een verzoek formuleren – bijvoorbeeld: wil je eerst naar me luisteren voordat je je mening geeft. Sla je dat innerlijke werk over, dan liggen oordelen en verwijten à la ‘ik kan mezelf niet zijn bij jou’ op de loer.

Omarm je veranderlijkheid

Authentiek zijn betekent niet dat je halsstarrig vast moet houden aan wie je denkt te zijn. We horen het wel vaker, de verzuchting ‘zo ben ik nu eenmaal’. Maar dat mag geen excuus zijn om geen verantwoordelijkheid op te nemen voor je emoties en je gedrag. Onze hersenen zijn plastisch, zodat we tot op late leeftijd kunnen bijleren en evolueren. Dat geldt voor vaardigheden, maar ook voor wie we zijn als persoon. Als mens zijn we blijvend in evolutie. Door naar binnen te kijken en bewust te reflecteren over wat belangrijk is en hoe we dat tot uiting kunnen laten komen in ons gedrag, evolueren we richting meer authenticiteit.

Luister naar de ander

Om jezelf écht te kunnen laten zien, is het belangrijk om veiligheid en vertrouwen op te bouwen in je relaties. Dat doe je door te luisteren naar en ruimte te geven aan de ander. De samenleving waarin we leven is er momenteel één van uitgesproken meningen en heftige emoties. Corona, en hoe we ermee moeten omgaan, is een van de thema’s die alles op scherp zet. En wat als we de komende maanden nu eens écht luisteren naar wat de ander te zeggen heeft en pas daarna onze eigen mening geven? Daarvoor moeten we misschien heel eventjes afstappen van onze eigen authentieke zelf, maar het schept wel vertrouwen en begrip voor de behoeften van de ander. Jezelf zijn betekent dus niet dat je zomaar overal je ongezouten mening over geeft, dat je mag oordelen, verwijten of aanvallen zonder af te stemmen op de ander. Als mensen zich niet veilig voelen, kunnen ze niet delen wat er in hen leeft. En dat leidt tot minder diepgaande, vervullende relaties.

Hand in hand met empathie

Op een authentieke manier leven betekent jezelf kennen, verbinden met jezelf en van daaruit afstemmen op de ander. Het is een en-en-verhaal. Hoe beter jij jezelf leert kennen en dus in contact bent met de waarden en behoeften die voor jou van belang zijn, hoe consistenter je gedrag zal zijn en hoe meer je jezelf zal kunnen tonen. Op die manier ervaar je het leven als zinvoller, diepgaander en leuker. Het vergt veel energie om je te gedragen op een manier die niet overeenkomt met wat je zelf belangrijk vindt en nodig hebt. Maar het is daarbij dus wel van belang dat je niet zomaar over de grenzen van anderen heen gaat. In Verbindende Communicatie zijn de beide processen evenwaardig: oprecht en respectvol uiten wat er in je leeft én empathie tonen voor de ander. Om maar te zeggen: authenticiteit gaat niet enkel over jezelf. Het komt tot uiting in je relaties met anderen. En zo leidt het tot een cultuur van waardevolle contacten.